นักดาราศาสตร์มองเห็นได้ดีที่สุดเมื่อเห็นก้อนก๊าซร้อนที่กำลังหนีจากหลุมดำมวลมหาศาล ต้องขอบคุณแว่นขยายจักรวาลรูปแบบใหม่Anthony Readhead แห่ง Owens Valley Radio Observatory ที่ Caltech และเพื่อนร่วมงานตรวจพบการระเบิดร้อนเล็กๆ สองครั้งที่เดินทางออกจากกาแลคซีสว่างที่เรียกว่า J1415+1320 ด้วยความเร็วที่ใกล้เคียงกับความเร็วแสง แม้ว่าดาราจักรจะอยู่ห่างออกไปหลายพันล้านปีแสงและหยดเล็กๆ เมื่อเทียบกับดาราจักร แต่ดูเหมือนว่าการเรียงตัวของดาวฤกษ์ที่โชคดีอาจสร้างสิ่งที่เรียกว่าเลนส์โน้มถ่วงซึ่งเป็นการขยายกาแลคซีและบริเวณโดยรอบ
“เรากำลังมองลงไปในแกนกลางของนิวเคลียสของดาราจักรแอคทีฟนี้”
Readhead กล่าว “เราคิดว่านี่อาจเป็นหน้าต่างใหม่ที่ทรงพลังมาก” นักวิจัยรายงานการค้นพบของพวกเขาในวันที่ 20 สิงหาคมในเอกสารสองฉบับในAstrophysical Journal
J1415+1320 คือสิ่งที่เรียกว่า blazar ซึ่งเป็นดาราจักรสว่างที่มีหลุมดำมวลมหาศาลอยู่ตรงกลาง ( SN: 3/4/17, p. 13 ) หลุมดำกำลังดูดกลืนจานก๊าซร้อนสีขาวที่หมุนวนอยู่รอบตัว ทำให้ดาราจักรที่เป็นโฮสต์สว่างขึ้นในคลื่นแกมมาและคลื่นวิทยุ กาแล็กซีนี้เป็นหนึ่งใน 1,800 blazars ที่ Readhead และทีมของเขาได้สำรวจสองครั้งต่อสัปดาห์ตั้งแต่ปี 2008 “ไม่มีใครเคยมองท้องฟ้าแบบนี้มาก่อน” เขากล่าว
ดวงดาวเรียงชิดกัน
การเริ่มของเครื่องบินเจ็ตในดาราจักรไกลโพ้น J1415+1320 ถูกขยายโดยวัตถุขนาดใหญ่ที่อยู่เบื้องหน้า ใกล้กับโลกมากขึ้น วัตถุนั้นมีความเกี่ยวข้องกับดาราจักรที่แทรกแซง แต่มีมวลน้อยกว่า อาจเป็นกลุ่มดาวหรือหลุมดำขนาดกลาง
ANTHONY READHEAD/CALTECH/MOJAVE
เริ่มต้นในปี 2009 J1415+1320 เริ่มทำสิ่งที่แปลกมาก ในช่วงเวลาประมาณหนึ่งปี เปลวไฟสว่างขึ้น จากนั้นหรี่ลง แล้วก็สว่างขึ้นอีกครั้ง การพล็อตความสว่างเมื่อเวลาผ่านไปเผยให้เห็นรูปร่าง U ที่สมมาตรในข้อมูล
ในตอนแรก ทีมงานคิดว่าการเปลี่ยนแปลงนี้เกิดจากเมฆพลาสมาภายในทางช้างเผือกที่เกิดขึ้นระหว่างโลกกับก้อนน้ำแข็ง ซึ่งทำให้แสงกระจัดกระจาย แต่แล้วสิ่งเดียวกันก็เกิดขึ้นอีกครั้งในปี 2014
การสนทนากับเพื่อนร่วมงานที่หอสังเกตการณ์อื่น ๆ เปิดเผยว่ากาแลคซีมีพฤติกรรมแบบเดียวกันเมื่อสังเกตในความยาวคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจำนวนมาก ไม่ใช่แค่กับกล้องโทรทรรศน์วิทยุ สิ่งนั้นจะไม่เกิดขึ้นหากมีการตำหนิเมฆพลาสมาหลงทาง
ในตอนนี้ Readhead และเพื่อนร่วมงานของเขาโต้แย้งว่าพวกเขาเห็นหลุมดำของ blazar ปล่อยพลาสมาเล็กๆ ออกมา ซึ่งขยายขึ้นหลายร้อยเท่าด้วยเลนส์โน้มถ่วงชนิดใหม่ เลนส์คอสมิกเหล่านี้เป็นวัตถุขนาดใหญ่ที่สามารถโค้งงอเส้นทางของแสงที่ผ่านเข้ามา ทำให้แหล่งกำเนิดแสงในแบ็คกราวด์ดูบิดเบี้ยวจากมุมมองของกล้องโทรทรรศน์บนโลก นักดาราศาสตร์สามารถใช้การบิดเบือนนี้เพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับวัตถุพื้นหลังและเลนส์ของพวกมัน
จนถึงตอนนี้ เลนส์ที่รู้จักทั้งหมดมีขนาดมหึมา — มวลดวงอาทิตย์เป็นล้านเท่า เหมือนกาแลคซีทั้งหมด — หรือค่อนข้างเล็ก เหมือนดาวเคราะห์ดวงเดียว
เลนส์ที่ขยาย J1415+1320 ดูเหมือนจะมีอะไรอยู่ระหว่าง 1,000 ถึง 1 ล้านเท่าของมวลดวงอาทิตย์ อยู่ห่างออกไปประมาณ 2.7 พันล้านปีแสง และเกี่ยวข้องกับดาราจักรชนิดก้นหอย แต่มีมวลน้อยกว่าดาราจักรทั้งหมด เลนส์สามารถอยู่ภายในหรือใกล้กาแลคซี่ และอาจเป็นกลุ่มดาวนับพันๆ ดวงที่คล้ายกับกระจุกดาวทรงกลม หรืออาจเป็นสิ่งแปลกใหม่ เช่น หลุมดำขนาดกลางที่มองเห็นได้ยาก
คุณลักษณะรูปตัวยูในข้อมูลปรากฏขึ้นเมื่อหลุมดำปล่อยกลุ่มของสสารที่พุ่งออกไปด้วยความเร็วเกือบเท่าแสง และผ่านเลนส์นี้ไปจากมุมมองของโลก
credit : bipolarforbeginnersbook.com blessingsinbaskets.com centroshambala.net chroniclesofawriter.com ciudadlypton.com
